Hanys – określenie rdzennego mieszkańca dawnej pruskiej części Górnego Śląska. Hanys to autochton, natomiast raczej nie określa się tak osób spoza Czarnego Śląska, które na Śląsku mieszkają i przyjęły śląską kulturę.
Słowo "Hanys" pochodzi od niemieckiego imienia Hans .Słowo to miało sugerować niemieckie pochodzenie Ślązaków. W Niemczech natomiast powstał termin Wasserpolaken, określenie pejoratywne mieszkańców Górnego Śląska. W założeniu słowo hanys miało być obraźliwym określeniem, jednak zostało przyswojone przez mieszkańców Górnego Śląska.[potrzebne źródło]
Bliskimi znaczeniowo słowami do hanysa, są miejscowy i tutejszy, w znaczeniu stąd (a nie "zza rzeki" czyli z Zagłębia Dąbrowskiego i reszty Polski - po śląsku "z Altrajchu", w dosłownym znaczeniu: "spoza Rzeszy Niemieckiej"). Ślązacy z Czarnego Śląska stosują określenie "gorol", nazywając tak mieszkańców sąsiadującego Zagłębia Dąbrowskiego i pozostałych części Polski.
3 komentarze:
Troche wiedzy dla tych co twierdzą że Zagłębiak to też Ślązak!!! Od VII-IX w. - Ziemie Zagłębia należą do Wiślan. W końcu IX w. - Jak reszta ziem Wiślan uzależniony od państwa wielkomorawskiego, a od połowy X w. - od czeskich Przemyślidów. Od ok. 990 r. - Zagłębie wchodzi w skład państwa polskiego,rządzonego przez Bolesława Chrobrego (967-1025).Od 1000 roku Zagłębie należy do diecezji krakowskiej.Po śmierci Bolesława Krzywoustego i podziale dzielnicowym Polski w 1138 roku, Zagłębie pozostał w granicach dzielnicy senioralnej, która w 1146 roku przypadła Bolesławowi Kędzierzawemu. W 1179 roku Ziemia bytomska w momencie przejęcia przez Mieszka Plątonogiego została odłączona od Małopolski. Zagłębie stało się częścią Małopolski ale na długie wieki terenem nadgranicznym początkowo z Księstwem raciborskim ,potem z Czechami ,Prusami ,Rzeszą Niemiecką i autonomicznym woj.śląskim. Do XIX wieku Zagłębie Dąbrowskie stanowiło integralną część Małopolski z wyjątkiem przynależności części regionu - księstwa siewierskiego.W okresie 1795-1807 kiedy Zagłębie zostało przyłączone do Prus jako prowincja nazwana Nowy Śląsk. Po kongresie wiedeńskim Dąbrowskie znalazło się w granicach zaboru rosyjskiego, gdzie w związku z odkryciem i eksploatacją węgla kamiennego, oraz budową w 1859 roku kolei warszawsko-wiedeńskiej zaczął się tworzyć największy w królestwie region przemysłowy. W połowie XIX stulecia na powstający właśnie powiat będziński utarła się i przyjęła nazwa Zagłębie. Odrębność regionu została potwierdzona w okresie II RP, kiedy Zagłębie stanowiło część województwa kieleckiego i po drugiej wojnie światowej, kiedy utworzono województwo śląskie. Dopiero od lat pięćdziesiątych XX wieku w związku z polityką PRL - niwelowania różnic pomiędzy regionami, oraz przyjazdem na Zagłębie za pracą mieszkańców z całej Polski (głównie z krakowskiego i kieleckiego) podobieństwo do sąsiedniego (przez słynną granicą na Brynicy) Śląska staje się coraz wyraźniejsze. Warto jednak podkreślić, że urodzony i mieszkający w Czeladzi, Sosnowcu, czy w Będzinie nie będzie Ślązakiem, tylko Zagłębiakiem podobnie zresztą tak go odbierze mieszkaniec Katowic, czy Chorzowa. Dla mieszkańców pozostałej części kraju, głównie z powodu terminów: "województwo śląskie" oraz "Górnośląski Okręg Przemysłowy", Katowice i Sosnowiec stanowią ten sam region. Historycznie więc Zagłębie Dąbrowskie jest oddzielnym regionem, natomiast geograficznie, administracyjnie, geologicznie i urbanistycznie tworzy z Górnym Śląskiem jedną całość. Odrębność Zagłębia podkreśla także Kościół Katolicki - 25 marca 1992 r. została erygowana Diecezja Sosnowiecka, której granice, w znacznym stopniu, pokrywają się z szeroko rozumianym Zagłębiem. Miasta Zagłębia Dąbrowskiego tworzą wspólny obszar miejski z miastami Górnego Śląska i tworzą tzw. Górnośląski Okręg Przemysłowy. Prezydenci 17 miast Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego podpisali 9 stycznia 2006 deklarację utworzenia jednego dużego obszaru miejskiego (na wzór Trójmiasta) zwanego Górnośląskim Związkiem Metropolitalnym. Związek został zarejestrowany 8 czerwca 2007 roku i w jego skład weszły Dąbrowa Górnicza i Sosnowiec. Tworzy go 14 miast na prawach powiatu.
No cóż, bardzo delikatnie ująłeś wszystko, co tyczy hanysów. Tak po prawdzie, to nędzne pociotki Fuhrera!!! Pozdrawiam Ciebie i Wszystkich innych Antyhanysów!!! Torello1906 ;))
Prześlij komentarz